Menig werknemer, en dan zeker in de creatieve sectoren, dagdroomt af en toe van een ander leven. Een leven zonder baas, een leven zonder verplichte kantooruren, een leven waar hij zelf z’n financiële verantwoordelijkheid draagt. Maar dan wordt hij als het ware wakker getikt door vraagtekens boven het hoofd. Men kan zich nooit datgene ten volste voorstellen dat hij niet kent.

• Hoe vind ik werk?
• Hoe lang duurt het vooraleer ik stabiele vaste inkomsten heb?
• Hoe lang duurt het tegen dat ik rijk ben?
• Wat moet ik doen om zelfstandig te worden?
• Heb ik een vennootschap nodig?
• Wat zijn de risico’s?
• …

Veel van die info is uiteraard toegankelijk waar je het liefste kijkt, maar dit artikel is wat filosofischer dan dat.

Wil je meer verdienen?

Als dat je lange termijn doelstelling is, dan ja. De eerste jaren houdt je, afhankelijk van wat je onderneemt, wellicht minder over in je privévermogen dan wanneer je voor een baas werkt. Z

Dat je op je loon diverse bijdragen betaalt, dat weet jij ook wel. Maar veel kleine zelfstandigen werken praktisch voor hun boekhouder, hun sociale bijdragen en voor de staat. De brute waarheid is dat je onder de 10kEUR maar weinig overhoudt voor je vele gepresteerde uren.

Mijn baas is een psychopaat

Tja. De kenmerken die je als bedrijfsleider nodig hebt zijn assertiviteit, zelfstandigheid, financieel verstand en natuurlijk moet je een workaholic zijn. Niet te verwarren met een vuile kapitalist, egoïst, dommerik en egotripper natuurlijk. Vergeet niet dat, wanneer je zelfstandig werkt als freelancer of zelfs als bedrijfsleider, jouw klanten vooral andere bedrijfsleiders zijn. Je baas is de eindverantwoordelijke voor jouw werk. Maar jouw baas inruilen voor een andere baas (jouw klant) kan onprettig zijn wanneer jij wél de eindverantwoordelijkheid draagt voor jouw werk.

Ben je zeker dat jij niet zelfstandig bent of wilt zijn door je ego? Waarom denk je dat je naar je klant zal kunnen luisteren, die dan in zekere zin jouw baas is, wanneer je niet naar je eigen baas kan luisteren? Als hij een klootzak is, kan je ook van job veranderen.

Ik wil groeien als persoon

Da’s nog eens een goede reden, zo niet de beste reden! Geen betere leermogelijkheid van jezelf voor de leeuwen te gooien. Gelukkig zijn je klanten ook maar mensen (veel psychopaten kan je immers ook nog steeds menselijk noemen). Maar indien je je communicatieve, technische, leiderschaps- en managementvaardigheden wilt cultiveren, kan je niet veel beter doen dan je leven in de richting van het ondernemerschap te sturen. Natuurlijk ben je onzeker, want je springt in een zwembad, ‘s nachts in het pikdonker. Maar voor je het weet, pas je je aan aan je omgeving. Dit moet wel de eerste keer zijn dat ik je je aan aan schrijf. Maar dat ter zijde.

Ik wil de vrijheid om de dingen te doen die ik wil

Akkoord, je kiest jouw kernbezigheid en stelt je op als producent of dienstverlener of whatever en je beperkt je tot jouw kerntaken. Tijdens je carrière werd je namelijk geacht om toch 1 dag per week eens polyvalent te zijn en je hersens te gebruiken om de business te doen vooruit gaan. Maar freelancen zal je tenminste toelaten je te focussen op dat waar jij écht mee bezig wilt zijn.

Dat is zeker waar! 1 dag per week. Alle andere dagen is het leven van een ondernemer (niet te verwarren met een zelfstandige, trouwens) zorgen dat er op z’n minst een financieel overzicht blijft, mensen sturen en ondersteunen, veel bellen, aangetekende brieven versturen naar wanbetalers (indien je zo’n dingen zelf doet), nog meer bellen, netwerken, babbelen en schaken (zoals in strategisch de zaak runnen, maar een potje echt schaken is nimmer verboden), of golven bijvoorbeeld.

Natuurlijk kom je naar buiten met de essentie van jouw project en ben je goed in je kerntaak. Maar wanneer jij zelf de verantwoordelijkheid draagt voor zaken waar je zelfs nog nooit bij stilgestaan hebt, kan je niet anders dan verder denken dan je neus lang is. De markt is koning, jouw klanten zijn koning en zolang ze jou goed betalen, zal je doen wat je kan om hen te helpen. Ook al wijkt dat af van je kerntaak.

Ik wil werken wanneer het mij uitkomt

Je hebt kinderen en wilt je werkschema beter op hun behoeften afstemmen of je hebt bijvoorbeeld een partner die wat psychopathische eigenschappen van zijn baas overgekregen heeft en je wilt dus in essentie je leven beter afstemmen op een ander. Leef je dan voor jezelf of leef je eigenlijk voor een ander? Maar je klaagt wel over het feit dat je je potentieel nooit zal kunnen bereiken. Denk na waarin je je energie en je tijd steekt, en belangrijker nog, waarom je dat doet.

Maar wanneer jij de eindverantwoordelijkheid draagt voor je werk, ben jij dus ook verantwoordelijk voor jouw afspraken en beloftes aan je klanten. Je baas belt niet naar je klant om sociaal te jongleren en een uitweg te vinden. Dus jij bent ook verantwoordelijk voor je planningsfouten en je inschattingsfouten.

Daarnaast doe je, indien je uiteindelijk die luxe hebt, vooral wat je eigenlijk wilt doen elk uur van de dag. Het probleem met werk waar je van houdt is dat het geen werk meer is. Dan is het gewoon een bezigheid, dan doe je liever verder met het produceren of met het verlenen van de dienst naar je klant. Het is je inwendige haardvuur dat brandt en je bent dikwijls onvermoeibaar. Je telt dan ook je weerkuren zelfs niet eens, want je bent liever bezig met het bouwen aan je zelf, aan je projecten, aan je inkomsten en in feite dus aan je leven, dan dat je je bezighoudt met eerder triviale zaken zoals een familiebezoek, mensen die zich jouw vrienden wagen te noemen, Netfixen of videobellen met weet ik veel wie. Natuurlijk is er een tijd van werken en een tijd van leven, maar wanneer je vuur brandt en je elke dag in de zone zit, vliegen je dagen voorbij maar stijgt je voldoening en je levenslust. Op den duur ben je dus desondanks een betere ouder, partner, vriend en deelnemer aan de maatschappij.

Dus ik moet zelfstandig gaan, toch?

Natuurlijk moet je zelfstandig gaan. Ondernemen is een bijverschijnsel en, indien je erin slaagt het op die manier te spelen, slechts een optie. Denk gewoon eens na over waar jouw issues écht zitten. Ben je eigenlijk een egotripper en wil je zélf de baas zijn? Natuurlijk, doe dat dan gewoon, en betaal onvermoeibaar en met grote motivatie de zware prijs van zo’n leven. Je kiest inderdaad je eigen werkschema, maar het kantoorleven ligt grotendeels stil in het weekend. Dus tijdens de kantooruren moet jij er ook staan.

De illusie van vrijheid en keuzes die je zelf hebt is er zeker. Maar indien je het spel goed speelt, je ego aan de kant zet, doet wat er moet gebeuren en soms niet te veel vragen stelt, berekende risico’s neemt en ja, gewoon keihard werkt en je verantwoordelijkheden opneemt like a boss, kom je zeker in een situatie terecht waar jij de touwtjes in handen hebt. Maar onderschat niet welke prijs je ervoor betaalt.